1. PODSTAWA PRAWNA

Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r., o świadczeniach rodzinnych  ( tekst jednolity Dz. U. z  2023 r. poz. 391 z póź. zm.), Rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 6 lipca 2023 r. poz. 1340 w sprawie postępowania w sprawach o przyznanie świadczeń rodzinnych oraz zakresu informacji, jakie mają być zawarte we wniosku, zaświadczeniach i oświadczeniach o ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych,  Rozporządzenia Rady Ministrów z  dnia 13 sierpnia 2021 r. w sprawie wysokości dochodu rodziny albo dochodu osoby uczącej się stanowiących podstawę ubiegania się o zasiłek rodzinny i specjalny zasiłek opiekuńczy, wysokości świadczeń rodzinnych oraz wysokości zasiłku dla opiekuna (Dz. U. z 2021 r. poz. 1481)
Przepisy ustawy i rozporządzeń regulują prawo do świadczeń rodzinnych, ich wysokość, zasady wypłaty oraz wymagane dokumenty.
Świadczeniami rodzinnymi są:

I Zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego z tytułu:

  • urodzenia dziecka;
  • opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego;
  • samotnego wychowywania dziecka;
  • wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej;
  • kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego;
  • rozpoczęcia roku szkolnego;
  • podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania.

II. Świadczenia opiekuńcze

  • zasiłek pielęgnacyjny;
  • specjalny zasiłek opiekuńczy
  • świadczenie pielęgnacyjne.

III. Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka

2. OSOBY UPRAWNIONE DO ŚWIADCZEŃ RODZINNYCH
 

Prawo do zasiłku rodzinnego i dodatków do tego zasiłku przysługuje rodzicom, jednemu z rodziców albo opiekunowi prawnemu dziecka, opiekunowi faktycznemu dziecka lub osobie uczącej się jeżeli miesięczny ich dochód osiągnięty w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy nie przekracza kwoty 674 zł na osobę w rodzinie albo 764 zł na osobę w razie wychowywania dziecka niepełnosprawnego. Przysługuje na dzieci do ukończenia 18 r. ż. nie dłużej jednak niż do ukończenia 21 lat, jeżeli dziecko się uczy się w szkole lub do 24 r. życia gdy ma orzeczony co najmniej umiarkowany stopień niepełnosprawności i uczy się w szkole lub w szkole wyższej oraz osobie uczącej się w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie dłużej niż do ukończenia 24 roku życia.
 
Za osobę uczącą się zgodnie z ustawą uważa się pełnoletnią osobę uczącą się, niepozostającą na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub w związku z ustaleniem wyrokiem sądowym lub ugodą sądową prawa do alimentów z ich strony.
Świadczenia rodzinne przysługują tylko wówczas, jeżeli osoby do nich uprawnione zamieszkują na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres zasiłkowy, w którym otrzymują świadczenia rodzinne, chyba ze przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy międzynarodowe o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.


Zasiłek rodzinny nie przysługuje, jeżeli :

- dziecko zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie albo w rodzinie zastępczej,
- dziecko lub osoba ucząca się pozostają w związku małżeńskim;
- osoba ucząca się została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie;
- pełnoletnie dziecko lub osoba ucząca się jest uprawniona do zasiłku rodzinnego na własne dziecko;
- osobie samotnie wychowującej dziecko nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od drugiego z rodziców dziecka, chyba że:

a) rodzice lub jedno z rodziców dziecka nie żyje,
b) ojciec dziecka jest nieznany,
c) powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców  zostało oddalone.
d) sąd zobowiązał jednego z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego z rodziców do świadczenia alimentacyjnego na rzecz tego dziecka.

- członkowi rodziny przysługuje na dziecko zasiłek rodzinny za granicą, chyba, że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

UWAGA! Dotyczy osób korzystających ze świadczeń rodzinnych związanych z niepełnosprawnością
 

Jeżeli w okresie trzech miesięcy, licząc od dnia wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, zostanie złożony wniosek o ustalenie prawa do świadczenia uzależnionego od niepełnosprawności, prawo to ustala się począwszy od miesiąca, w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności